Bilindiği üzere tarım ürünlerinin yeterli, kaliteli ve uygun maliyetlerde üretimi; tarım yapılan arazinin, çiftçilerin, çevrenin ve doğal tarım kaynaklarının korunmasını geliştirecek sistem ve uygulamalarla mümkündür.
Tarım arazilerinde uzun yıllar aynı bitkinin yetiştirilmesi ile toprak yapısı bozulmakta, erozyon zararları artmakta, toprak verimliliğinde genel bir azalma görülmekte, belirli hastalık ve zararlılar ile yabancı otlar katlamalı olarak çoğalmaktadır.
Ekim nöbeti uygulamaları ile; toprağın fiziksel, kimyasal ve biyolojik yapısı iyileştirilmekte, toprakta organik madde arttırılmakta, daha fazla su tutması sağlanmakta, toprağın verimliliği yükseltilmekte, yabancı otlar ve hastalık - zararlılarla mücadele etkinliği artırılmaktadır.
Sağlıklı ve besin kalitesi yüksek ürün elde etmek, doğaya zarar vermemek şartıyla gelecek nesilleri korumak, kimyasal maddelerin zararlarının insan, çevre ve hayvanlar üzerinde oluşturduğu olumsuz etkilerden korunmak amacıyla, 8 Haziran 2018 tarih ve 30445 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Bitkisel Üretime Destekleme Ödemesi Yapılmasına Dair Tebliğ (Tebliğ No: 2018/17)'de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Tebliğ No: 2018/27) in 22 inci maddesi 1 nci fıkrasının (kk) bendinde yer alan "2018 üretim yılından başlamak üzere, örtüaltı üretimler ve çeltik hariç olmak üzere bir parsele aynı tek yıllık bitki arka arkaya üç kez ekilirse, üçüncü üretim için bu Tebliğde belirtilen destekleme ödemeleri yapılmaz." hükmü ile 2018 yılından itibaren bitkisel üretim desteklemelerinden yararlanmada münavebe şartı getirilmiştir.
Ülkemiz sahip olduğu ekoloji, polikültür tarım yapılmasına ve aynı tarım arazisi üzerinde ekim nöbeti (münavebe) ile farklı türlerde ürün elde edilmesine uygundur. Bununla birlikte gerek genel münavebe uygulamalarında gerekse ana ürünlerin ekimleri arasında (örneğin art arda yapılan dane mısır ve buğday ekimleri arasında) boş kalan sürede, toprak yapısının düzelmesine ve toprakta organik madde birikimine yardımcı olan, vejetasyon süreleri kısa baklagiller yada buğdaygil ve baklagil yem bitkilerinin veya bunların karışımlarının ekilmesi doğal üretim kaynaklarının sürdürülebilirliği açısından da büyük önem arz etmektedir.
2018 ve 2019 üretim yıllarında aynı ürünü yetiştirmiş/yetiştirecek olan ve 2020 üretim sezonunda da aynı ürünü yetiştirmeyi planlayan üreticilerimiz, Tebliğin İlgili maddeleri gereğince hem mazot/gübre desteğinden hem de varsa fark ödemesi desteklemeleri gibi diğer bitkisel üretim desteklemelerinden faydalanamayacaktır.
Bu nedenle üreticilerimizin desteklemelerden faydalanabilmeleri için 2018 ve 2019 üretim yılında aynı parsele aynı ürünü ekmişler ise; 2020 yılında münavebe esasına uyarak farklı bir ürün için planlama yapmaları gerekmektedir.
Böylece üreticilerimiz hem toprak yapısının düzelmesine ve toprakta organik madde birikimine yardımcı olacakları gibi münavebe şartını da yerine getirerek desteklemelerden faydalanabileceklerdir. Ayrıca ara dönemde ekilecek yukarıda belirtilen ürünler için de şartların yerine getirilmesi durumunda bitkisel üretim desteklemelerinden yararlanabilecektir.
